top of page
Search

Η Επανάσταση του Ενός • Ιωάννης Μουχασίρης

Updated: Mar 21, 2022


Στις 9 Μαρτίου του 1953, ο Yevgeny Preobrazhensky, απλός κορνετίστας στην ορχήστρα χάλκινων του Κόκκινου Στρατού, έκανε κάτι μνημειώδες… τόσο μνημειώδες που όλοι μας το επαναλαμβάνουμε ακόμα και σήμερα επί καθημερινής βάσεως. Ήταν η μέρα που έπαιζε το πένθιμο εμβατήριο του Chopin στην νεκρική πομπή ενός μεγάλου ανδρός…


Λίγα εικοσιτετράωρα πριν είχε αποδημήσει το λαμπρότερο τέκνο της Σοβιετικής Ένωσης. Μια ολόκληρη χώρα είχε βυθιστεί στο πένθος, ενώ μια λαοθάλασσα θρηνούσε στους δρόμους της Μόσχας νυχθημερόν επί τέσσερες ημέρες. Στις 5 Μαρτίου είχε αφήσει την τελευταία του πνοή ο μέγιστος Sergei Prokofiev, όταν ο εγκέφαλός του –που κάποτε έσφυζε από σταχτοπούτες, μαγικά πορτοκάλια, εραστές και ήρωες πολεμιστές– είχε πλημμυρίσει στο αίμα. Προς τιμήν αυτού του σπουδαίου μουσικού έπαιζε το κόρνο του ο Yevgeny Preobrazhensky… μόνο που δεν έπαιζε στην κηδεία τoυ Prokofiev, αλλά σε αυτήν του πατερούλη Stalin, ο οποίος είχε επίσης αφήσει το μάταιο τούτο κόσμο στις 5 του μηνός, κι εκείνος από εγκεφαλική αιμορραγία. Για τον Stalin έκλαιγε η χώρα, για τον Stalin ποδοπατιόταν κόσμος και κοσμάκης στην Κόκκινη Πλατεία και στον Stalin ήταν αφιερωμένες οι πρώτες 115 σελίδες του επίσημου περιοδικού των Σοβιετικών συνθετών… Για τον Prokofiev υπήρχε μόνο μια μικρή ανακοίνωση στην σελίδα 116, κι αυτή με καθυστέρηση για να μην επισκιάσει ούτε κατ’ ελάχιστον το γεγονός των ημερών… της χρονιάς... του αιώνα!


Όπως ο ίδιος ο Prokofiev παρέμενε για χρόνια αιχμάλωτος του πατερούλη –με την οικογένειά του σε μόνιμες διακοπές σε κάποιο gulag στη Σιβηρία–, έτσι και η σορός του κρατήθηκε δέσμια απ το λείψανο του Στάλιν επί τρείς ημέρες˙ το σπίτι του Prokofiev ήταν κοντά στην Κόκκινη Πλατεία και το πλήθος που είχε συγκεντρωθεί για να πενθήσει τον ηγέτη εμπόδιζε τη μεταφορά της σορού τού μουσουργού στα γραφεία της Ένωσης Σοβιετικών Συνθετών, η πρόσβαση από νεκροφόρα ήταν πέρα ως πέρα αδύνατη! Τελικά μεταφέρθηκε στα χέρια από την πίσω πόρτα… Στην κηδεία του στο κοιμητήριο Νοβοντέβιτσι παρευρέθησαν καμιά εικοσαριά άτομα. Υπήρχαν, δε, μόνο χάρτινα λουλούδια˙ τα φρέσκα είχαν όλα δεσμευθεί για το αντίο στον ηγέτη. Όχι μπάντα, αλλά ούτε καν ένα μουσικό όργανο δεν ακούστηκε ζωντανά… παρά μόνο ένα μαγνητοφωνάκι που έπαιζε το πένθιμο εμβατήριο απ’ το μπαλέτο Ρωμαίος και Ιουλιέτα του συνθέτη…


Κι όμως, στις 9 Μαρτίου του 1953, ο Yevgeny Preobrazhensky έκανε το ανήκουστο: αποκατέστησε την κτηνωδία της Ιστορίας απλά και μόνο φυσώντας το κόρνο του για έναν δημιουργό στην κηδεία ενός δικτάτορα! Και λίγο-πολύ αυτό κάνουμε όλοι μας όταν νοερά μεταφερόμαστε από εκεί όπου είμαστε, εκεί όπου θα έπρεπε… Εκείνη την ώρα, ο Yevgeny σίγουρα θα συλλογίτηκε έναν κόσμο στον οποίο μιλιούνια θα συνέρεαν για να προσκυνήσουν έναν Prokofiev και όχι έναν Stalin… Θα παραμέρισε εντούτοις μια τέτοια σκέψη αυτοστιγμεί˙ σ’ αυτόν τον υποθετικό κόσμο, ο δικτάτορας θα λεγόταν Prokofiev και ο καλλιτέχνης Stalin… Ωστόσο, όταν έφτασε η ώρα να παίξει τον Σοβιετικό ύμνο, κατάφερε να δώσει για λίγο σάρκα σ’ ένα σύμπαν ιδανικό˙ καλυμμένος από εκατοντάδες χάλκινα, από στεντόριες τρομπέτες και τρομπόνια, κατάφερε να στριμώξει σιγανά λίγες νότες απ’ το μπαλέτο των αιώνιων εραστών… όχι όμως απ’ το πένθιμο εμβατήριο, αλλά από τη σκηνή του μπαλκονιού…

71 views0 comments
© Copyright
bottom of page