Ο Josef Matthias Hauer είναι ο μοναδικός σημαντικός συνθέτης του 20ου αιώνα, για τον οποίο δεν υπάρχει ακριβής λίστα με τα έργα του. Πρώτος μίλησε το 1919 για την αυτάρκεια της μιας νότας και την αποκατέστησε ισότιμα ανάμεσα στις άλλες έντεκα, καθιερώνοντας το δωδεκαφθογγικό σύστημα. Με μέτριες επιδόσεις στα λίγα ευτυχώς ακαδημαϊκά έργα του (όπερες, κοντσέρτα, κουαρτέτα), αφοσιώθηκε από το 1939 έως το θάνατο του (1959) στα συναρπαστικά Zwölftonspiele. Πρόκειται για άγνωστο αριθμό σοβαρών δωδεκαφθογγικών παιχνιδιών που διέπονται από αυστηρότατους κανόνες. Τα ελάχιστα υλικά, η προσήλωση στον απαρατήρητο ρυθμό και το τέμπο, και η ανάπτυξη μέσω των επαναλήψεων, ίσως καταστήσουν κάποτε αυτό το έργο μανιφέστο του μινιμαλισμού. Εκτός αυτού, η παράμετρος της τύχης, από μοιραίος αντίδικος έγινε βασικός λίθος σε αυτές τις τελευταίες συνθετικές οικοδομές του. Συγκεκριμένα, τα ακριβά ζάρια που χρησιμοποιούσαν ο Cage και ο Stockhausen είχαν αγοραστεί με έξοδα του Hauer. Επίσης, ήρθε σε διάλογο με τον Hölderlin δεκαετίες πριν τις προτροπές του Heidegger.
Πολλοί μουσικολόγοι πάντως, του καταλογίζουν ότι η μουσική του βρίθει ευδιάκριτων εμμονών. Δηλαδή ότι είναι βαρετή. Κάπως σαν τη ζωή το χειμώνα, στα μικρά χωριά της ελληνικής επαρχίας. Ο προσεκτικός περιπατητής σ ´αυτά τα μέρη, σύντομα καταλαβαίνει πως για να διανύσει οποιαδήποτε απόσταση, έχει να επιλέξει ανάμεσα σε τουλάχιστον τέσσερα μονοπάτια. Κάτι που ασφαλώς γνωρίζουν οι περισσότεροι κάτοικοι. Ίσως αυτό τελικά να είναι και η βασική αιτία της αβάσταχτης σιγουριάς στο βλέμμα τους. Άλλωστε, ακόμα και στα νεαρότερα μέλη μιας τοπικής κοινότητας, διαφαίνεται η υποψία ότι όπως ζεις έτσι πεθαίνεις. Γι’ αυτό και φροντίζουν εγκαίρως να αποβάλλουν έστω και την παραμικρή εικασία έντασης, ώστε να μη χρειαστεί να την επιλύσουν. Η απουσία tension - resolution όμως, είναι και το κατεξοχήν γνώρισμα της μουσικής του Hauer.
Αυτή η αβάσταχτη βεβαιότητα στο βλέμμα της ελληνικής υπαίθρου ασφαλώς και έχει κάποιο θεολογικότερο έρεισμα. Πρόκειται για την αδιαμεσολάβητη σχέση της με το Θεό: νηστεία, εικόνες, αμέριστη ηθική εκ του ασφαλούς και αμέτοχη παρουσία στην εκκλησία. Ο Θεός οφείλει να μεσιτεύσει για την αίσια έκβαση των καθημερινών της προβλημάτων. Έτσι δένει το γάιδαρό της μεταφυσικά. Το να αναζητάει κάποιος το Θεό ανάμεσα στους ανθρώπους είναι συνήθεια των πόλεων (τέχνη, φιλοσοφία, επιστήμη). Αν μη τι άλλο, παρόμοια θεολογικής τάξεως εμμονή διέθετε και ο Hauer όταν τα τελευταία 20 χρόνια της ζωής του, συνέθεσε τα πάνω από 1000 μικρά Zwölftonspiele, χρησιμοποιώντας την ίδια περίπου μέθοδο.
Ο Adorno ήταν ίσως ο μόνος άνθρωπος που γνώριζε κάθε νότα που είχε γραφτεί έως τις μέρες του. Είναι κρίμα ,λοιπόν, που τον υποτιμούσε σε κάθε ευκαιρία, αν και κάποτε τον χαρακτήρισε ως τον «συνθέτη της αέναης κίνησης». Ο Schoenberg δόμησε το δωδεκαφθογγικό του σύστημα έχοντας κατά νου τη «γερμανική ιδέα και το γερμανικό Θεό», ενώ ο Hauer την αναγνώριση κάθε νότας ξεχωριστά μέσω της πίστης στη νέα τονικότητα. Ποιος από τους δύο όμως άκουγε πιο υπαρκτούς ήχους;
Ο πρώτος χρειάστηκε στην πορεία να νοθεύσει το σύστημά του αρκετές φορές, ενώ ο δεύτερος το τήρησε άτεγκτα ως το θάνατό του. Ακριβώς όπως οι άνθρωποι στα ορεινά χωριά, που προσέρχονται καρτερικά στο τέλος τους και μόνο με συντεταγμένο τρόπο. Δεν διαμαρτύρονται. Όπως τα ξέρανε, έτσι τα βρήκανε.